تحلیل و مدلسازی تغییرات کاربری زمین شهری در کلانشهر تهران با استفاده از مدل moland

در این پژوهش با هدف تحلیل و مدل سازی تغییرات کاربری زمین کلانشهر تهران، ابتدا با مطالعه ادبیات نظری و مبانی عملی مربوط به تغییر کاربری زمین، عوامل اجتماعی اقتصادی، عوامل بیوفیزیکی و عوامل مدیریتی (برنامه ریزی) به عنوان اصلی ترین محرک های تغییر کاربری زمین شناخته شدند و آثار و نحوه عملکرد آن ها در تغییر کاربری زمین، به تفصیل مورد بررسی قرار گرفت. در مرحله بعد و برای مدل سازی تغییرات کاربری زمین کلانشهر تهران از مدل moland استفاده شد. این مدل در نخستین مرحله از اطلاعات اجتماعی اقتصادی مانند جمعیت و اشتغال، برای محاسبه تقاضای کاربری زمین استفاده می کند و این تقاضا را با استفاده از یک زیر مدل مبتنی بر آتوماتای سلولی و با در نظر گرفتن ویژگی های طبیعی و عوامل مدیریتی (برنامه ریزی) موجود در منطقه، به سطح فضایی تخصیص می دهد. نتایج مدل سازی، نشان دهنده این است که مدل بعد از مرحله معتبر سازی، دارای توانایی مناسبی برای پیش بینی تغییرات کاربری زمین در یک افق 20 ساله است. نقشه شبیه سازی شده تغییرات کاربری زمین کلانشهر تهران در سال 1405 مهم ترین خروجی مدل می باشد. همچنین نتایج به دست آمده نشان دهنده این است که عمده تغییرات کاربری زمین در منطقه، تبدیل زمین های کشاورزی و بایر به زمین های شهری با کاربری های مسکونی و صنعتی و سایر کاربری های خدماتی وابسته به آنهاست که عمده این تغییرات در قسمت های جنوب، جنوب غرب و غرب کلانشهر تهران رخ می دهند و قسمت های شرق و شمال شرق منطقه کمترین تغییرات را تجربه می کنند.